SOSYAL AĞLARIN EĞİTİME ETKİSİ
- GİRİŞ
İnsan sosyal bir varlıktır. Bu nedenle iletişim insanlar için bir ihtiyaçtır. İnternetin yaygınlaşması ve web 2.0’ın çıkışı ile bu iletişim ihtiyacı sosyal ağlar sayesinde daha da yaygınlaşmıştır. Bu araştırma da, öğretmen-öğrenci iletişimini sosyal ağlar üzerinden arttırarak eğitim kalitesinin değişikliği üzerine yapılmıştır. - Amaç
Bu araştırmada sosyal ağların eğitime etkisi incelenmektedir.- Öğrenciler okul dışında öğretmen ile iletişim kurabiliyor mı?
- Öğrenci ve öğretmenlerin sosyal ağ kullanma durumu nedir?
- Öğretmen öğretimlerinde hangi teknolojik donanımları kullanıyorlar?
- Literature (Kaynak)
Bu araştırma eğitim kalitesini ve öğrencilerin başarı düzeylerinin daha iyi duruma getirilebilmesinde teknolojinin ve sosyal ağların önemini araştırmak için yapılmaktadır. Araştırma sürecinde “Intel Öğretmen Programı” kapsamında düzenlenen “Eğitimde Teknoloji Kullanımı Yarışması” sonuçları incelenmiştir. - Metodoloji
Sosyal ağların eğitime etkisi araştırılırken kullanılan yöntemler; Nedensel – Karşılaştırma (causal – comparative) ve Tarama (Survey) araştırmasıdır. Nedensel – Karşılaştırma araştırma yönteminin seçilmesinin sebebi; iki aynı düzeydeki sınıfın örneklem seçilerek başarı durumlarının karşılaştırılmak istenmesidir. Tarama araştırmasının seçilmesinin sebebi ise araştırma yapılan konuya benzer durumları uygulamış olan öğretmenler ile görüşülerek ve anket teknikleri ile öğretmenlerden veri toplanmasıdır.
Öğrenci ve öğretmenler;
- Ders saatleri dışında iletişim kurabiliyorlar mı?
- Günlük ortalama internet kullanma oranları nedir?
- Hangi sosyal ağları kullanmaktadır?/daha öne hiç sosyal ağ kullanmışlar mı?
- Sosyal ağ kullanıyorlarsa; günlük ortalama kaç saat kullanıyorlar?
- Kullanılan sosyal ağlar hangi amaçlarla kullanılıyor?
Öğretmenler;
- Kullandıkları Öğretim materyalleri arasında teknolojik donanımları ve eğitim yazılımları
- kullanıyorlar mı? / Kullanıyorlarsa hangi donanım ve yazılımları kullanıyorlar?
- Kullandıkları teknolojinin eğitim kalitesine katkısı olduğunu düşünüyorlar mı?
- Kullandıkları teknolojilerin öğrencilerin öğrenmesini kolaylaştırdı mı?
Öğrenciler;
- Derslerinde teknoloji kullanılmasında daha iyi öğrenebildiklerini düşünüyorlar mı?
- Kendilerine ait bilgisayar ve interneti var mı?
- Okul dışında bilgisayar kullanabiliyorlar mı?
- Okul dışında bilgisayar kullandıkları ortam, (internet üzerinden) eğitime elverişli bir ortam mı?
Veri toplama araçları olarak, yukarıdaki sorular doğrultusunda anket, birebir görüşme, gözlem kullanılmıştır.
Veri toplanmasında ilk olarak; öğrencilerin internet kafeye gitme yaşı göz önünde bulundurularak ortaöğretim kademesi birinci sınıf düzeyinde aynı okulda bulunan aynı öğretmenden ders alan iki şube seçilmiştir. Seçilen okul bir Fen lisesi olması ve (öğretmenlerden gelen geri bildirimler sonucunda) öğrenci kitlesinin sayısal derslerde zorlanmadığı fakat sözel derslerde istenilen düzeye ulaşamadıkları için Coğrafya dersi seçilmiştir. Okulun Coğrafya Öğretmeni ile görüşülerek 9-A şubesinde öğretmen;
- Kendi dersi ile ilgili bilgilerin yayınlandığı bir blog açmıştır.
- Öğrencilerinin üyesi olduğu bir Facebook hayran sayfası açmış ve bu sayfayı (isteyen öğrencilerin Twitter ile takip edebilmesi için) Twitter hesabı ile ilişkilendirmiştir.
- Öğretmenin dersi ile ilgili fotoğrafları yayınladığı bir Flicker hesabı açılmış ve anlattığı konu ile ilgili resimleri buradan yayınlaması istenmiştir.
- Bu hesapların tek bir yerden takip edilebilmesi için Tüm sosyal ağlar Friendfeed’e bağlanmış, isteyen öğrencilerin bunları RSS ile takip edebilmeleri sağlanmıştır.
Öğrencilerin öğretmen ile iletişimleri sağlandıktan sonra, öğrencilerin kendi arasında iletişim sağlayabilmeleri için;
- Sadece o öğrencilere yönelik bir forum sitesi kurulmuş ve buradan öğrencilerin bir birleri ile iletişimleri sağlanmaya çalışılmıştır.
- Öğretmenin belirlediği ve sınıfta daha önceden duyurduğu saatlerde MSN ya da Google Talk gibi çevrimiçi anlık yazışma sistemleri kullanılarak haftada 3 gün öğrenci ve öğretmenin çevrimiçi bilgi alış verişi yapmaları sağlanmıştır.
9-A sınıfında ders saati içerisinde öğretmen sınıf içi öğretim araç ve gereçlerini kullanarak dersi anlatmış, ders ile ilgili öğrenek çok sayıda çoklu ortam içeriğini ders saatleri dışında yukarıda saydığımız sosyal ağlarda paylaşmış, ve yine sosyal ağlar üzerinden yorum soruları yöneltmiştir. Ders esnasında zaman yettiği sürece sosyal ağlar üzerinde paylaşılan bilgilerden öğrencilerin takıldıkları noktalar varsa bunları yüz yüze iletişim ile öğrencilere anlatmıştır.
9-B sınıfında ise sadece sınıf için öğretim teknikleri ve projeksiyon, bilgisayar, haritalar, vb. aletler kullanarak, eğitim yapması gözlenmiştir. 9-B sınıfın da öğretmen dersini haritalar ile destekleyerek anlatmış, ders arasında konu ile ilgili ders konusu ile sınıf yönetimi gereği zaman yönetimini ayarlamaya çalışarak az sayıda çeşitli örnek resimler göstermiş ve bazı yorum soruları sormuştur. Ders sonunda bir sonraki derste işlenecek konuyu söylemiş ve bir sonraki derse kadar öğrenci ile herhangi bir şekilde iletişime geçmemiştir.
Araştırmacı; bu iki sınıfta da herhangi bir müdahale yapmadan, 9-A sınıfının internet ortamındaki paylaşımlarını ve sınıf içerisindeki derse katılım durumunu, derse gelmeden önceki hazırbulunuşluk düzeyini, 9-B sınıfı ile karşılaştırmıştır.
Bir eğitim öğretim dönemi sonunda öğretmen iki şubeyi de aynı zaman diliminde ve aynı soruları yönelterek, %50 çoktan seçmeli, % 50 açık uçlu sorulardan oluşan bir sınav yapmıştır.
Burada iki şubenin derse katılım durumları, dönem sonu sınavlarının istatistikleri, örneklem seçilen okullarda yapılan anketler, veri olarak kullanılmış ve bunları analizi yapılmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı Intel işbirliği ile 2003 yılından bu yana yürütülen Intel Öğretmen Programı kapsamında düzenlenen “Eğitimde Teknoloji Kullanımı Yarışması”, katılımcı ve sonuçları da veri olarak kullanılmıştır. Program kapsamında eğitim ve sertifika almış öğretmenlerin öğrencileriyle birlikte bilişim teknolojilerini kullanarak gerçekleştirdikleri başarılı projelerin örnek olmasını, eğitimde teknoloji kullanımının teşvik edilmesini ve yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla düzenlenen yarışmaya Türkiye genelinde 55 ilden 500’e yakın proje katıldı.(1) - Sonuçlar
Araştırma sonucunda yapılan anketlerde; öğrencilerin ve öğretmenlerin (yaşadıkları bölgede maddi olarak orta düzeyde bulunan bir bölge olduğundan dolayı) internet erişimde sorun yaşamadıkları, sorun olan bölgelerde okulların öğrencilere internet kullanımı için laboratuvarlarını açtığı gözlemlenmiştir. Öğrenci ve öğretmenler Eğitimde teknoloji kullanılarak eğitim kalitesi ve başarının artacağını düşünmektedirler.
Intel öğretmen programı kapsamında düzenlenen yarışmada ise; yarışma sürecinde teknoloji kullanan (bu yarışmada büyük oranda sosyal ağlar kullanıldığı gözlenmiştir) öğretmenler öğrencilerin başarı düzeylerinin arttığını belirtmişlerdir.
Fen lisesinde yapılan gözlem sonucunda ise sosyal ağları kullanan 9-A şubesi sosyal ağlar kullanmadan önce ve 9-B sınıfına göre daha yüksek sınav sonucu ortalamasına sahip olduğu gözlenmiştir. Öğrenciler sosyal ağlar sayesinde daha kolay öğrenebildiklerini belirtmişlerdir. - Değerlendirme
Araştırma sosyal ağların eğitimde kullanılmasının eğitim kalitesi ve öğrenci başarısını arttırdığı ve öğrencilerden gelen geri bildirim sonucunda; öğrencilerin internet kullanmadaki verimliliklerini arttırdığı gözlemlenmiştir. Bunlara rağmen yine de öğrencilerin internet ve bilgisayar kullanımlarında belirli bir sınırlama olmalıdır. Ayrıca öğrencilerin fiziksel gelişimleri göz önünde bulundurularak, bilgisayar kullanımı ve fiziksel sonuçları hakkında da öğrencilere bilgi verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. - Kaynaklar
(1) (http://www.digitalage.com.tr/Haber/ogretmenlerden-teknoloji-yarisina-buyukilgi/254972e6-cd19-41fc-a3e2-64a5ba4cd5d5.aspx)
Bilişimli Günler…
